دانلود تحقیق با موضوع بررسی عدل و توحيد،
در قالب word و در 43 صفحه، قابل ویرایش.
بخشی از متن تحقیق:
خردهای كه اهل حديث بر معتزله میگرفتند و معتزله جواب درستی نداشتند اين
بود كه اصل عدل ( به مفهوم شامل اختيار و حسن و قبح عقلی و معلل بودن
افعال باری به اغراض ) با توحيد افعالی و بلكه با توحيد ذاتی سازگار نيست ،
زيرا اختيار معتزله نوعی ‘ تفويض ‘ است ، يعنی اختياری كه معتزله قائل
است نوعی واگذاری و سلب اختيار از ذات حق است و بر ضد توحيد فعلی است كه هم
برهانی است و هم در سراسر قرآن به چشم میخورد
چگونه ممكن است به
بهانه تنزيه خداوند از انتساب كارهايی كه از نظر ما زشت است ، برای ذات او
شريكی در فاعليت قائل شويم ؟ ! ما همين قدر كه به فاعلهايی مستقل و به خود
واگذاشته شده و بی نياز از ذات حق در فاعليت قائل شديم ، برای خداوند شريك
قائل شدهايم و حال آنكه نص قرآن كريم است كه : ‘ . . . « لم يتخذ ولدا و
لم يكن له شريك فی الملك و لم يكن له ولی من الذل و كبره تكبيرا »’ ( 1 )
همچنانكه حكمت و مصلحتی كه معتزله در كارهای خداوند فرض میكنند ، با توحيد
ذاتی و غنای ذاتی و منزه بودن ذات حق از اينكه مانند داشته باشد و از
اينكه معلول علتی باشد منافی است ، زيرا اگر انسان كارهای خود را به خاطر
غايتها و هدفها انجام میدهد ، در حقيقت تحت تأثير و انگيزه آن غايتها و
هدفها قرار گرفته است . مگر نه اين است كه علت غائی ، علت علت فاعلی است .
يعنی علت غائی موجب فاعليت فاعل است ، اگر نباشد ، فاعل ، فاعل نيست .
انسان كه در كارهای خود غايت و هدف و غرض دارد ، در حقيقت يك جبر از ناحيه
هدف و غرض بر او حكومت میكند . خداوند متعال از هر گونه جبری آزاد و منزه
است هر چند جبر غرض و هدف بوده باشد …