آنالیز مواد شیمیایی به مجموعه ایی از روش های مشخصه یابی گفته می شود که
منجر به بدست آمدن اطلاعات مفیدی از ساختار، ترکیبات، درجه خلوص و خواص
مختلف مواد شیمیایی می شود. بر این اساس می توان روش های آنالیز شیمیایی را
به دسته بندی های مختلفی تقسیم کرد. یکی از این دسته بندی ها، روش های
آنالیز عنصری و شناخت ترکیب شیمیایی، روش های آنالیز خواص مواد و همچنین
روش های آنالیز میکروسکوپی است.
یکی از الزامات مهم برای توسعه محصول و
همچنین صنعتی کردن خط تولید آشنایی با خلوص مواد شیمیایی اولیه، اندازه
گیری غلظت ناخالصی ها و همچنین غلطت عناصر کلیدی در ترکیبات می باشد.
دانستن این اطلاعات می تواند بسیاری از مشکلات تولید را حل کند. همچنین در
مورد نمونه های مجهول، علاوه بر دانستن غلطت عناصر موجود، شناخت ترکیبات
مواد شیمیایی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. دانستن ترکیب شیمیایی و
همچنین ساختار کنار هم قرار گرفتن اتم ها و مولکول ها باعث شناخت و درک
بسیاری از خواص نهایی مواد می گردد. از مهمترین روش های آنالیزی که در این
زمینه استفاده می شود می توان به آنالیز XRD، آنالیز XRF، آنالیز ICP و
آنالیز FTIR اشاره کرد. با استفاده از مجموعه ای از آنالیزهای ذکر شده می
توان مواردی مانند مهندسی معکوس، شناسایی درصد فزات گرانبها مانند طلا و
نقره در ترکیبات مجهول و … را انجام داد.
انواع آنالیز مواد شیمیایی
دسته
بندی روش های آنالیز خواص شامل روش هایی می شود که با استفاده از آنها می
توان خواص فیزیکی و مکانیکی مواد را تعیین کرد. اگر یک خط تولید صنعتی را
در نظر بگیریم، این دسته بندی معمولا پس از تولید و در مرحله کنترل کیفیت
محصول قرار می گیرد. پس از بررسی خواص محصول نهایی، اگر استانداردهای لازم
بدست آمد محصول از خط تولید خارج و در غیر این صورت مجددا برای بررسی و
تغییر احتمالی در مراحل ساخت، به خط تولید باز می گردد. خواص شامل بررسی
خواص مکانیکی مانند کشش، استحکام و خمش ، خواص فیزیکی مانند خواص الکتریکی،
خواص مغناطیسی، خواص شیمیایی و خواص حرارتی می باشند. از آنالیزهای مهمی
که معمولا در این زمینه استفاده می شوند می توان به آنالیز DSC/TGA/DTA
برای بررسی خواص حرارتی، آنالیز VSM برای خواص مغناطیسی، آنالیز BET برای
تخلخل سنجی و … اشاره کرد. دسته بندی روش های آنالیز میکروسکوپی نیز جز
همین دسته بندی قرار می گیرد. اعضای این خانواده روش هایی مانند آنالیز
SEM، آنالیز TEM و آنالیزهای پروبی را شامل می شوند
