شبکه های اجتماعی یا سوشال نتورک‌ها مفهوم جدیدی نیستند.
می‌دانیم که
حتی هزاران سال پیش، انسان‌ها گرد آتش می‌نشستند و برای یکدیگر داستان
می‌گفتند و به این شیوه رابطه‌هایی عمیق‌تر شکل می‌گرفت؛ چیزی که آن را
می‌توان مصداق یک شبکه اجتماعی دانست.
اما چیزی که باعث شده است امروز
شبکه های اجتماعی بیشتر از هر زمان دیگری در مرکز توجه قرار بگیرند، توسعهٔ
فناوری اطلاعات و زیرساخت‌های دیجیتال است. اگر شبکه های اجتماعی در گذشته
صرفاً در مقیاس محله‌ها و شهرها شکل می‌گرفتند، امروز با ارزان شدن دسترسی
به ابزارهای دیجیتال (اینترنت، موبایل و نرم‌افزارها) بخش بزرگی از
انسان‌های کرهٔ زمین می‌توانند شبکه ارتباطی خود را فارغ از زمان و مکان
گسترش دهند.
این درس صرفاً به تعریف مفاهیمی مثل شبکه، شبکه اجتماعی و
به طور خاص، شبکه های اجتماعی دیجیتال اختصاص دارد. بحث‌های جدی‌تر و
تخصصی‌تر دربارهٔ کاربردهای شبکه های اجتماعی، فرصت‌ها و چالش‌های آنها را
درس‌های جداگانه مطرح خواهیم کرد.
آنچه در ادامه می‌خوانید:
تاریخچه واژه شبکه های اجتماعی
تعریف شبکه اجتماعی
اولین شبکه اجتماعی چه نام داشت؟
تحلیل شبکه های اجتماعی
روز شبکه های اجتماعی
پرطرفدارترین شبکه های اجتماعی جهان
تاریخچه واژه شبکه های اجتماعی
اصطلاح شبکه اجتماعی برای نخستین بار، چنان‌که وبستر می‌گوید، در سال ۱۸۵۴ به کار رفته است؛ یعنی بیش از یک و نیم قرن پیش (+).
طبیعتاً
در آن زمان منظور از شبکه اجتماعی، ابزارهایی مانند اینستاگرام و توییتر و
لینکدین نبوده، بلکه صرفاً برای توصیف شبکه‌ای از انسان‌ها به کار رفته که
با یکدیگر دوستی و رابطه دارند.
اگر بخواهیم یک پله جلوتر برویم و به
مفهوم امروزی شبکه اجتماعی نزدیک شویم، باید از جان بارنز نام ببریم. این
جامعه‌شناس استرالیایی، اصطلاح شبکه اجتماعی را در سال ۱۹۵۴ در یکی از
مقالاتش به کار برد (+).
او شبکه اجتماعی را واقعاً از جنس یک «شبکه /
نتورک» می‌دید؛ به همان معنایی که ما می‌فهمیم. یعنی انسان‌ها را مانند
گره‌های یک گراف می‌دید که خطوط ارتباطی متعدد میان آنها وجود دارد (هر
نفر با یک یا چند نفر دیگر دوست است و رابطه دارد).
