برچسب: تحقیق درباره ی فلسفه عبادت

فلسفه آفرينش انسان، بندگى و عبادت و عبوديّت است. اين صريح كلام الهى در قرآن كريم است كه مى‏فرمايد:
«وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ» (2)
جن و انس را، جز براى پرستش و بندگى خود نيافريدم.
اين
حكمت و هدف والا، سرلوحه همه رسولان الهى نيز بوده است. در قرآن
مى‏خوانيم: «وَ لَقَدْ بَعَثْنا فِى كُلِّ اُمَّةٍ رَسُولاً اَنِ اعْبُدُوا
اللّهَ وَاجْتَنِبُوا الطّاغُوت» (3)
در هرامّتى پيامبرى برانگيختم كه (به مردم بگويند:) بنده خدا باشيد و از طاغوت بپرهيزيد.
ناگفته نماند كه اين بندگى كردن، سودى به خدا نمى‏رساند بلكه مايه عزّت و سعادت خود انسان است وگرنه خداوند بى نياز مطلق است:
من نكردم خلق تا سودى كنم
بلكه تا بر بندگان جودى كنم
اگر معلّم به شاگردانش مى‏گويد: درس بخوانيد، نفع اين درس خواندن به خود آنان بر مى‏گردد و براى معلّم سودى ندارد.

 ريشه‏هاى عبادت
1. عظمت خدا
برخورد
با يك شخصيت برجسته، انسان را به تواضع وا مى‏دارد، ديدار با يك دانشمند
بزرگ، آدمى را به تكريم و احترام وا مى‏دارد، چون كه انسان در برابر عظمت و
دانش آن شخصيت و اين دانشمند، خود را كوچك و كم سواد مى‏بيند. خداوند،
مبدأ همه عظمت‏ها و جلال‏هاست. شناخت خدا به عظمت وبزرگى، انسان ناتوان
وحقير را به كُرنش وتعظيم در برابر او وامى‏دارد.
2. احساس نياز و وابستگى
انسان،
عاجز، نيازمند و ناتوان است و خداوند، در اوج بى نيازى و غناى مطلق، و سر
رشته دار امور انسان‏هاست. اين هم عاملى است، تا انسان در برابر خداوند
«بندگى» كند.
3. سپاس نعمت
توجه به نعمت‏هاى بى حساب و فراوانى كه از
هر سو و در هر زمينه ما را احاطه كرده، قوى‏ترين انگيزه را براى پرستش
پروردگار ايجاد مى‏كند. نعمت‏هايى كه حتّى پيش از تولّد شروع مى‏شود و در
طول زندگى همراه ماست و در آخرت هم (اگر شايستگى داشته باشيم) از آن
بهره‏مند خواهيم شد. قرآن به اين نكته اشاره كرده و به مردم زمان پيامبر
صلى الله عليه وآله مى‏فرمايد:
«فَلْيَعْبُدُواْ رَبَّ هَذَا الْبَيْتِ
الَّذِى أَطْعَمَهُم مِّن جُوعٍ وَءَامَنَهُم مِّنْ خَوْف» (4) بايد خداى
كعبه را عبادت كنند، خدايى كه آنان را از گرسنگى نجات داد و از ترس، ايمن
ساخت.
4. فطرت
در سرشت انسان، پرستش و نيايش وجود دارد. اگر به معبود
حقيقى دست يافت، كه كمال مطلوب همين است، و اگر به انحراف و بيراهه دچار
شد، به پرستش معبودهاى بدلى و باطل مى‏پردازد. بت پرستى، ماه و خورشيد
پرستى، گوساله و گاو پرستى، نمونه‏هايى انحرافى است كه وجود دارد، كسانى هم
پول و مقام و همسر و ماشين و مدال و … را مى‏پرستند.
انبيا آمده‏اند
تا فطرت را در مسير حق، هدايت كنند و انسان را از عبادت‏هاى عوضى نجات
بخشند. حضرت على عليه السلام در مورد بعثت رسول خدا صلى الله عليه وآله
مى‏فرمايد:
«فَبَعَثَ اللّهُ مُحَمَّداً بِالْحَقَّ لِيُخرِجَ عِبادَهُ
مِنْ عِبادَةِ الاوثانِ اِلى‏ عِبادَتِهِ …» (5) خداوند حضرت محمّد صلى
الله عليه وآله را برانگيخت، تا بندگانش را از «بت‏پرستى» به «خدا پرستى»
دعوت كند …