دسته: آمار

مقدمه
چرا نمونه ‌گيري؟
مفاهيم و تعريف ها
اهداف (كاربردهاي) نمونه ‌گيري
مزاياي استفاده از نمونه‌ گيري نسبت به سرشماري
مراحل اصلي در يك بررسي نمونه‌ اي
خطاهاي نمونه ‌گيري
حجم نمونه
برآورد حجم نمونه
محاسبه حجم نمونه
مثال
نكات مهم در طراحي يك نمونه‌ گيري
طرح هاي نمونه‌ گيري
معرفي چند طرح نمونه‌ گيري احتمالي
معرفي چند طرح نمونه‌ گيري غيراحتمالي
منابع

پیش گفتار مقاله:
با اين‌كه از گذشته دور، اطلاع ما درباره مشخصه هر جامعه، اكثر اوقات از طريق نمونه ‌گيري فراهم مي شده، اما تا قبل از سال 1940 ميلادي به مساله روش و نظريه نمونه‌ گيري و ارزيابي داده‌ هاي نمونه ‌اي توجه چنداني نشده است. با بسط علم آمار و ارتباط تمام شاخه‌هاي آمار با نمونه‌ گيري، اين شاخه آمار براي برآورد مشخصه‌ هاي جامعه و بررسي ويژگي هاي اين گونه برآوردها، به سرعت گسترش يافت. امروزه علم نمونه ‌گيري در بسياري از علوم ديگر، مانند علوم اجتماعي، اقتصادي، پزشكي، روان شناسي، كشاورزي، آموزشي و …  كاربرد دارد.
اين جزوه با در نظر داشتن اين هدف تنظيم شده است كه بتواند خوانندگان عزيز را با نمونه‌گيري، كاربرد و دليل استفاده از نمونه ‌گيري و روش هاي مختلف آن، تا حدودي آشنا سازد. براي فهم آسان مطالب، سعي شده تا آن جا كه ممكن است، از آوردن فرمول خودداري شود.
در اين جزوه بعد از ارائه چند مفهوم و تعريف، اهداف نمونه‌ گيري بيان مي شوند. دلايل استفاده از نمونه ‌گيري كه خود بيانگر مزاياي استفاده از نمونه ‌گيري نسبت به سرشماري هستند نيز، در قسمت بعدي آمده است. تعيين دقيق و مشخص هدف مورد بررسي، تعريف جامعه مورد نمونه ‌گيري و واحدهاي آن، چگونگي جمع‌آوري داده ها، تعيين ميزان دقت، ابزار و روش اندازه‌ گيري، مشخص كردن چارچوب نمونه‌ گيري، انتخاب نمونه، انجام نمونه ‌گيري مقدماتي، آموزش آمارگران، تلخيص و تحليل داده ‌ها و نهايتاً استفاده از اطلاعات به ‌دست آمده براي بررسي هاي آتي، مراحل اصلي يك بررسي نمونه ‌اي را تشكيل مي دهند كه توضيحات مختصري در مورد آن ها داده مي ‌شود. بعد از معرفي دو خطاي نمونه‌ گيري، مطالبي درباره حجم نمونه، برآورد و محاسبه آن آمده است. قبل از طراحي يك نمونه ‌گيري، توجه به چند نكته ضروري است. ضمن اشاره به اين نكات، با دو گروه طرح هاي نمونه ‌گيري احتمالي و غيراحتمالي آشنا مي شويم. تاريخچه مختصري درباره چگونگي به وجود آمدن اين طرح ها را نيز خواهيد خواند. در ادامه آن چند طرح نمونه ‌گيري احتمالي و غير احتمالي معرفي مي ‌شوند و در انتها با نوعي طرح نمونه ‌گيري، كه حاصل تلفيق دو نمونه‌ گيري احتمالي و غير احتمالي است، آشنا مي‌ شويم.
برخي از مطالب اين جزوه، برگرفته از كتاب ‘روش هاي نمونه‌ گيري’ دكتر عميدي است. ساير مطالب، حاصل مطالعه و بررسي چندين كتاب و منبع، پيرامون نمونه‌ گيري و بررسي نمونه ‌اي است.