در قالب ppt و در 20 اسلاید، قابل ویرایش.
تعریف اپیدمیولوژی:
EPI=UPON DEMOUS=PEOPLE
LOGIA=STUDY
مطالعه آنچه بين مردم ميگذرد
آن رشته ای ازعلوم پزشکی که همه گيريها را درمان ميکند
(فرهنگنامه آکسفورد ١٨٧3)
مطالعه هر نوع بيماری به مثابه يک پديده همگانی
(Greenwood١٩٣۴)
مطالعه توزیع و تعیین کننده های فراوانی بیماری در انسان
(McMahon 1950 و انجمن اپيدميولوژيستها)
مطالعه توزيع وتعيين کننده های بيماريها و آسيب ها در جمعيت انسانی
Mausner1974
مطالعه چگونگي توزيع بيماري ها در جمعيت و بررسي عواملي است كه در اين توزيع تاثير مي‌گذارد (گورديس2004)
تعریفی که مورد پذیرش گروه زیادی از پژوهشگران قرار گرفته است:
مطالعه چگونگی وقوع، انتشار و تعیین کننده های حالات و وقایع مربوط به سلامت در یک جمعیت معین و استفاده از این دانش برای مدیریت و ساماندهی مسائل بهداشتی
آن چه از تعاريف مي‌توان استنتاج كرد اين است كه اپيدميولوژي
تأكيد بر گروه دارد نه فرد.
اپيدميولوژي علم كميت هاست و با اندازه ها و اندازه گيري ها سروكار دارد.
علم بررسي ارتباط ها، اختلاف ها، و تغييرات روند و الگوي سلامت و بيماري در جمعيت هاي انساني است.
علم بررسي تفاوت و مقايسه (Compare & Contrast) سلامتي و بيماري است.
فقط به بيماري و ناتواني توجه ندارد و سلامتي و مرگ هم در دامنه فعاليت هايش قرار دارد.
به جنبه هاي مختلف پيشگيري توجه دارد.
هم علم (Science) است و هم عمل (Practice).
دانشمندانی که در پیشبرد علم اپیدمیولوژی نقش داشته اند:
بقراط: اولین شخصی بود که نقش عوامل محیطی را د ربروز بیماری ها موثر دانست
فراکاستور: سه روش انتقال را مطرح نمود و اعلام کرد که بیماری ها از طریق شخص به شخص، هوا و اشیاء منتقل می شوند.
ادوارد جنر: برای اولین بار ویروس آبله گاوی را به بدن انسان تزریق کرد.
پانوم: که مطالعات وسیعی دررابطه با اپیدمیولوژی سرخک و ایجاد مصونیت در انسان انجام داد.
جان اسنو : اوّلين مطالعه تحليلي اپيدميولوژي را در لندن با آزمودن فرضيه اي در خصوص بيماري وبا انجام داد و ازجمله اوّلين كساني بود كه فهميد ابتلاء به بيماري وبا در ارتباط با مصرف آب آلوده است و به اهميّت و نقش بهداشت محيط در كنترل و پيشگيري از بيماري ها و كنترل اپيدمي ها پرداخت. اورا به عنوان پدر اپيدميولوژي مدرن مي‌شناسند.
اهداف اپیدمیولوژِی:
تعیین سبب و یا علت ایجاد یک بیماری و عوامل خطر آن
تعیین گسترش بیماری در یک جامعه
پژوهش درباره سیر طبیعی و پیش آگهی بیماری
ارزشیابی برنامه های پیشگیری و درمانی موجود و روش های ارائه خدمات سلامت
ایجاد سیاست ها ی عمومی و تصمیم هایی قانونمند در رابطه با مشکلات سلامت محیط زیست
گذار اپیدمیولوژِی:
گذار اپيدميولوژيك با تغيير الگوي علل مرگ و مير و بيماري توامان با گذار.
دموگرافيک و تغييرات حاصل از آن در ترکيب سني جمعيت واقعيتي به نام
تغيير سيماي سلامت را بدنبال داشته است
به طور مشخص تاكنون جامعه جهاني با سه گذار اپيدميولوژيك عمده مواجه بوده است:
1- اوّلين گذار
در اواخر دوره پارينه سنگي (Paleolithic) و دوران نوسنگي (Neolithic)، حادث گرديده است.
2- دوّمين گذار
با آغاز عصر جديد و انقلاب صنعتي، شكل گرفته است.
3- سوّمين گذار
از حدود سه دهة قبل آغاز گرديده است همچنان ادامه دارد.
اوّلين گذار اپیدميولوژيك:
حدود ده هزار سال قبل آغاز گرديده است. مشخصه بارز اين دوره بروز و شيوع بالاي بيماري هاي عفوني و فوق العاده مسري و متعاقب آن مرگ و مير بسيار زياد ناشي از اين عوامل بوده است و هم چنين جنگ، قحطي و خشکسالي از مهم ترين عوامل تعيين کننده مرگ و بيماري در جامعه جهاني محسوب مي شدند.
دومین گذار اپیدمیولوژیک:
دومين گذار، با آغاز انقلاب صنعتي شكل گرفت و مشخصات اين دوره عبارتند از کاهش بيماري هاي عفوني به دنبال بهبود شرايط زندگي و تامين تسهيلات بهداشتي و کشف برخي واکسن ها و آنتي بيوتيک ها که به پيشگيري و کنترل بيماري هاي عفوني کمک شايان توجهي نمود
سومین گذار اپیدمیولوژیک:
در سوّمين گذار اپيدميولوژيك، فرض بر اين است كه از ميزان مرگ ناشي از بيماري هاي عفوني كاسته و بر ميزان مرگ ناشي از بيماري هاي مزمن، افزوده شده است. در اين رابطه از طرفي به بركت كنترل بيماري هاي عفوني، با كاهش مرگ و مير مادران و كودكان، مواجه گرديده و ازطرف ديگر شاهد افزايش جمعيت، مي باشيم و رعايت موازين بهداشتي، برخورداري از خدمات مربوطه و ارتقاء استانداردهاي زندگي باعث افزايش اميد به زندگي و پيرشدن جمعيت ها شده و بر راس هرم سنّي جمعيت و به عبارت واضح تر بر جمعيت سالمندان، افزوده و باعث افزايش بروز بيماري هاي مزمن مرتبط با سالمندي و مرگ ناشي از اين بيماري ها در اين گروه سنّي گرديده است.
